Sızıntı Belge Gazeteciliği?
Güncelleme: Bu yazı Gezi olayları başlamadan önce hazırlanmıştı. Yazının sonunda Olaylarla ilgili birkaç tane faydalı link paylaşacağım. Başka güncelleme. Ne yazık ki yazı T24’te yine yayınlanmadı. Arada yeni kaynaklar çıktı ama sanırım varolan linkler hala önemli…
Geçtiğimiz günlerde geleneksel medyanın yüzakı sayılabilecek yayınlarından New Yorker yeni bir uygulamaya başladı: Strongbox. Geçtiğimiz aylarda kaybettiğimiz Aaron Swartz?un yazılımında rol aldığı bu uygulamayla belge sızdıracaklar epey güvenli bir şekilde, özellikle kendi kimliklerini saklayarak, New Yorker?a belge gönderebiliyorlar. New Yorker tarihi boyunca belge sızdırmaların adresi olmuş, yani ilk defa olacak birşey değil bu. Ancak yeni medya düzeninde belge sızdıracakların kimliklerini ortaya çıkarmak her zamankinden kolay. O yüzden bu yeni döneme uygun araçların da geliştirilmesi gerekiyor. New Yorker?ın uygulaması bunlardan birisi ve belki de geleneksel medya içinden en cesur girişimlerden oldu bile. Bu görselde Strongbox?ın nasıl işlediği gösteriliyor: http://www.newyorker.com/online/blogs/closeread/wiki-info-final.jpg
Görsel gözünüzü korkutmasın. Belge sızdıracakların yapacağı iş daha az. Asıl editörlerin ve medya profesyonellerinin daha fazla şeye dikkat etmeleri gerekiyor. Belge sızdırmak için ilk yapılacak şey Tor tarayıcısını indirmek: https://www.torproject.org/ Yalnızca Strongbox için değil, kendinizi gizleyerek gizli iş çevirmek istiyorsanız her zaman kullanacağınız tarayıcı bu olacak. Ayrıca normal şartlarda ulaşamayacağınız bazı karanlık sitelere de bu tarayıcı üzerinden ulaşabilirsiniz. Daha iyi bir uygulama olabilir ama şu anda daha yaygını ve destek göreni yok gib. Biraz daha ağır çalışıyor ama Türkiye?de kullanıcılar ağır çalışan web?e zaten alışıktır (!)
Türkiye?den New Yorker benzeri bir girişim çıkabilir mi emin değilim. Çıkacaksa da yeni medya üzerinden olacağı kesin. Bu arada RedHack?in son girişimlerine dikkat çekmek isterim. Bir Hacker grubu olarak varlığını sürdüren RedHack Reyhanlı bombalamalarıyla ilgili belgeleri hack?leme yaparak değil sızdırma suretiyle ele geçirmiş gözüküyor. Tabi bu bir iddia, muhtemelen bir masum vatandaş, Utku Kali?yi günah keçisi seçti. Ama en azından prensip olarak sızdırılan belgeleri en geniş kitleye ulaştırabilecek oluşum RedHack. Epeydir bloglarından bilgi belge için bir eposta adresi paylaşımı yapıyorlardı: members@kizilhack.org Belki bundan sonraki dönemde daha çok belge sızması göreceğiz. Bu durumda RedHack belge sızdıracaklarla ilgili güvenlik önlemlerini daha sık duyurması, belki Strongbox benzeri bir yapılanma yaratması faydalı olabilir. Ayrıca yayınlanacak belgelerin işlenmesi konusunda da profesyonel destek alınabilir. Profesyonel derken özellikle kişisel mahremiyet içerecek, ya da daha suçluluğu ispatlanmamış masum kişileri zan altında bırakabilecek belgelerin işlenmesine yardımcı olabilecek bir yapılanmaya katkıda bulunacak kişileri kastediyorum. RedHack bu konulara dikkat etmiyor demiyorum, ama daha yaygın bir belge sızma durumu gündeme geldiğinde bir dayanışma ağının olmasında bir sakınca da yok gibi. Türkiye?de New Yorker gibi yayın organı yakın zamanda çıkmaz. Zamanında Wikileaks?le işbirliği yapan Taraf?ın performansına bakılırsa, Türkiye?de bu işi ancak internet sakinleri güvenli bir dayanışma ağıyla çözebilirler. Bakalım günler ne gösterecek…
#DirenGeziParkı ile ilgili bazı linkler:
Gezi Parkı direnişçilerinin kim olduğuna dair bir analiz:
Twitter kullanımıyla ilgili bir analiz:
http://www.radikal.com.tr/turkiye/twitter_millet_meclisinin_surpriz_siyaseti-1136382
Yeni Medya kullanımıyla ilgili çok bilgi verici bir yazı:
http://www.alternatifbilisim.org/wiki/Gezi_Park%C4%B1_De%C4%9Ferlendirmesi
Zeynep Tüfekçi?nin İngilizce analizleri son iletilerinde:
Discover more from Erkan's Field Diary
Subscribe to get the latest posts sent to your email.