Halil İbrahim İzgi: Digital Diaspora / Dijital Diaspora

PANDORA’NIN KUTUSU MU?

Yeni medya çağı bildiğimiz birçok değerin yerine yenilerini yerleştirmeye devam ediyor. Birkaç yıl önce dijital diplomasiden söz ederken şimdi ortaya yepyeni bir kavram çıktı: Dijital Diaspora… Bu kavramdan ana vatanları dışında kalan kişilerin oluşturdukları dijital topluluklarla ait oldukları kültürler için yurttaş demokrasisi faaliyetlerini sürdürmelerini anlıyoruz. Değerli bir iletişimci büyüğüm 21. yüzyılın bir kimlikler yüzyılı olacağını “Pandora’nın kutusunun açıldığı” ifadesiyle tanımladı. Kimlikler yüzyılı olacağına ilişkin görüşlerim benzer ancak bunu Pandora’nın kutusu ile tanımlayamayacağım. Aksine bugüne dek lobi şirketlerinin hegemonyasındaki diaspora faaliyetlerinin daha demokratik bir düzleme taşıma potansiyeli olan yeni bir dalgadan söz ediyoruz.

ÇERKEZLER SOÇİ’YE KARŞI

Bilgisayar ekranları başından yürütülen bu yeni nesil diplomasi çalışmasının öncü örnekleri arasında nosochi2014.com u gösterebiliriz. 2014 Kış Olimpiyatları’na Soçi’nin ev sahipliği yapacak olması Çerkez diasporasını bir hayli kızdırmışa benziyor. Geçmişte kendileri için kötü anılara ev sahipliği yapmış bu toprakların Olimpiyat kelimesiyle yan yana gelmesi iistemiyorlar ve internet üzerinden birçok ülkeyi kapsayan bir aktivizm gerçekleştiriyorlar. Haklı veya haksız oldukları ayrı bir konu ancak örgütleniş ve interneti kullanış biçimleri dijital diaspora kavramıyla örtüşüyor.

ARAP BAHARI VE DİJİTAL DİASPORA ETKİLEŞİMİ

Diğer bir perspektifte Arap Baharı olarak tanımlanan süreç ile dijital diasporanın etkileşimini incelemek gerekecek. Zira özellikle Mısırlı ve Filistinli blogger-aktivistlerin özellikle Batı medyasında seslerini duyurma imkanı bulduklarını biliyoruz. Oluşturdukları özel alandaki etkileri dijital diasporanın gücünün kümelenmesini ve pekişmesini sağlıyor.

YENİ MEDYA ÇAĞINDA DİJİTAL DİASPORALAR

Üzerinde fazla kalem oynatılmamış bu yeni kavram hakkındaki çalışmaları ararken güzel bir kitapla karşılaştım: “Diasporas in the New Media Age: Identity, Politics, and Community”

University of Nevada Press tarafından 2010’da yayınlanan kitabın editörleri Andoni Alonso ve Pedro J. Oiarzabal.

Bazı makale başlıklarını paylaşmak istiyorum

• Ulusalcı Ağlar: Eritre Online Diasporası
• İnternet ve Yeni Çinli Göçmenler
• ?Cybernaut? Diaspora: Almanya’daki Arap diasporası
• Net Ulusalcılığı: Uygur Diasporasının Dijitalleşmesi

http://www.amazon.com/Diasporas-New-Media-Age-Community/dp/0874178150

http://www.facebook.com/pages/Diasporas-in-the-New-Media-Age/251859637508

Kitapta ayrıca Yunan ve Ermeni dijital diasporalarına ilişkin görüşler de yer alıyor.

UZUN BİR YOLDA İLK ADIMLAR

Dijital diaspora özellikle Türkiye’nin kabuk değiştiren dış politikasında özellikle üzerinde durulması gereken kilit kavramlardan birisi. Hızla gelişen bu alanda zamanın ruhunu doğru okuyacak politikalara ihtiyaç duyuluyor. Kişisel olarak kavram radarıma aldığım bu konuyla ilgili ilginç bulduğum gelişmeleri aktarmayı sürdüreceğim.