Ali Nesin YGS tartışmalarıyla ilgili görüşlerini güncelledi:

8 Nisan 2011

Kamuoyuna

Dun Taraf gazetesinde cikan soylesimde kisitli bilgimle bazi yanlis cikarimlarda bulunmusum. Simdi daha cok sinav kagidina ulasilabildiginden, OSYM’nin son aciklamalarini da dikkate alarak bu cikarimlarimi duzeltmek zorunlulugunu hissediyorum. (Bu yazinin daha kisa bir versiyonu bugunku Taraf gazetesinde yayimlanmistir.)

YGS’de 40 matematik sorusundan 23’une dogru yanit veren bir sablon vardir ve en iyimser bakis acisiyla, OSYM, sinavi elini yuzune bulastirmistir. Bu rezaletin sorumlularinin, baska suca gerek yok, sadece had safhada beceriksizlik dolayisiyla istifa etmeleri gerektigini dusunuyorum.

Konu adliyeye yansidigindan, kisiligime de uygun olmadigindan, kimseyi suclayici ithamlarda bulunmak istemiyorum, ancak kamuoyu tarafindan anlasilmasi gereken iki konu var: 1) OSYM’nin aslinda ne yapmak istedigi, 2) ama ne yaptigi.

Ikinci sorunun yanitini, yani OSYM’nin ne yaptigini uc asagi bes yukari anladik. Ozetle soyle:

a)Her sorunun $Iklarini bir bicimde siraya dizmisler ve bu siralamayi mumkun oldugunca kucukten buyuge dogru, ya da alfabetik olarak, ya da kisadan uzuna dogru yapmislar. Burada bir sorun yok.

b)Sonra, dogru $Ikki sabit birakarak tum yanlis $Iklari karmislar.

c)Ancak yukardaki islemi tum soru kitapciklarinda ayri ayri yapacaklarina, soylenene gore bir yanlislik sonucu tek bir karma yapmislar. Bu da sanirim basina ve kamuoyuna sunulan kitapciktaki karma.
Bu kitapciga master kitapcik diyelim. Fiyaskoyu ortaya cikaran da dagitilan bu master kitapcik zaten.

d)Ogrencilere sinavda dagitilan kitapciklarda, master kitapciktaki $Iklar rastgele ve ayri ayri dongusel olarak kaydirilmis. Ornegin birinde siralama ABCDE iken bir digerinde siralama BCDEA olmus, bir baskasinda CDEAB vs. Boylece tum kitapciklarda, tum sorularin $Iklarinin dongusel siralamasi ayni cikmis.

e)Son olarak da sorularin bizzat kendileri, rastgele degil, belli kurallara uyularak karilmis. Burada da bir sorun yok, boyle olmasi gerekir. Hatta sorularda hic karma yapilmamasi belki daha saglikli olurdu. Asil sorun, b ve c’de belirttigim islemde.

Izlenen bu yontemin su sakincasi var: Rastlantiyla ya da kasten beliren ve sorularin tumunu ya da cogunlugunu yanitlamaya yarayan bir sablonun, istisnasiz tum kitapciklarda belirme ihtimali vardir. Nitekim Radikal gazetesinden Betul Kotan’in ortaya koydugu “buyuk sayinin sagindaki dogru yanittir” yontemi 40 matematik sorusunun 36’sina uygulanabiliyor ve istisnasiz her kitapcikta 23 dogru yanit veriyor. Zamanla baska sablonlar da ortaya cikarilabilir, cikariliyor da, ornegin, http://www.scribd.com/doc/52469632/YGS-sinavi-cozme-algoritmasi

Eger ogrenciler bu sablonu onceden gormemislerse bir sorun yok, cunku sinav sirasinda boyle bir sablonu farketmek imkânsiz; farkeden de en azindan benim nezdimde en iyi universitenin en iyi bolumune girmeye hak kazanmis demektir!

Ama her turlu sablonun disariya kolaylikla sizdirilma olasiligi oldugundan, OSYM’nin bu kusuru bagislanir gibi degil. Ustelik sistemdeki bu hata da oyle kolay kolay farkedilmeyecek bir hata degildir. Buna acemilik degil, en iyimser bakis acisiyla had safhada beceriksizlik denir.

Ayrica su sorular da akla geliyor: Eger b’de sozunu ettigim “dogru yaniti sabit birakip yanlis $Iklari karma” islemi rastgele yapilmissa.
a)Nasil oluyor da tam 8 soruda hic karma yapilmamis ve bu 8 soruda yanit hep en kucuk oluyor?
b)Nasil oluyor da 36 sorunun 23’unde dogru yanit hep en buyuk yanitin saginda yer aliyor?
Bunlar yanitlanmasi gereken canalici sorular.

Birinci sorunun, yani “OSYM aslinda ne yapmak istedi?” sorusunun yanitini tahmin bile edemiyorum. Daha dogrusu tahmin ediyorum ama bir anlam veremiyorum, cunku yanlis $Iklari rastgele karip sonra $Iklari rastgele dongusel olarak kaydirmakla, dogru yanlis demeden tum $Iklari bir defada rastgele karmak arasinda hicbir fark yoktur ve ikinci yontem akla ilk gelendir, cok daha sadedir, kolaydir ve dolayisiyla hatalara karsi cok daha dayaniklidir. Bu sorunun da yanitini OSYM baskani hepimize aciklamakla yukumludur.

Son olarak egitim sistemimiz hakkinda bir iki soz soylemek istiyorum.
Hicbir ulke genclerine boylesine zulum edemez. Cocuklarin ne haftasonlari var ne geceleri ne de yaz tatilleri. Biz buyukler bu kadar calismak zorunda birakilsak, isyan bayraklarini acip haykira haykira Ankara’ya yururuz! Cocuklarimizin sesi solugu cikmiyor, baslarina gelene caresiz katlaniyorlar. Buna hakkimiz yoktur. Yaziktir, gunahtir, zulumdur ve baska da adi yoktur. Bu soruna acilen bir cozum bulunmali.
Bu skandalla birlikte, bu zalim sistemin iflas ettiğini umuyorum ve butun bu olup bitenlerin hayirlara ve vesile olmasini diliyorum.

Ali Nesin